Tourdile(-d'Apulìo)
Tordylium apulum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Tordyle d'Apulie, Tordyle des Pouilles.
Descripcioun :Aquéu tourdile, pas proun grand, trachis dins li champ e ermas proche de la coustiero. Se recounèis majamen quouro es en fru, di proun poulit, emé si bord merleta. Li flour de deforo an uno souleto petalo, la cambo a de péu mouligas e li fueio soun divisado e penado.
Usanço :Li fueio dóu tourdile-d'Apulìo se manjon en Grèço e en Itàli.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,6 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Tordylium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Ermas
- Camin
- Champ
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Mediterrano-Touranieno
Ref. sc. : Tordylium apulum L., 1753
Acinié
Crataegus monogyna
Rosaceae
Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.
Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.
Descripcioun :L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.
Usanço :Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.)."Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucaio
- Sebisso
- Relarg à jóuinis aubret
- Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775